Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Lathyrus niger & Centaurea calcitrapa

fotò
fotò
Jaisso(-negrejanto)

Lathyrus niger

Fabaceae Leguminosae

Nom en français : Gesse noicissante.

Descripcioun :
Aquesto jaisso, coumuno dins lis uba, trachis dins li blachiero e faio de nòsti colo e en basso mountagno. La planto èi bèn drecho emé uno cambo carrado mai pas alado. Li flour soun vióuleto, pièi viron à bluio pèr veni negro coume li dusso un cop maturo.

Usanço :
Li racino soun couneigudo pèr sarra li car e faire pissa. S'aprèn qu'es esta trouba d'arbutosido (o arbutino) qu'es un anti-baterian urinàri. L'arbutosido esclargi peréu la pèu (en empachant l'acioun de la tirousinaso).

Port : Grando erbo
Taio : 15 à 90 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Lathyrus
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae

Ordre : Fabales

Coulour de la flour : Vióuleto
Petalo : irregulièro
Ø (o loungour) flour : 10 à 15 mm
Flourido : Printèms - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai à juliet

Liò : Blachiero - Faio - Pinedo
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Eurasiatico
Ref. sc. : Lathyrus niger (L.) Bernh., 1800

fotò
fotò
Cauco-trepo

Centaurea calcitrapa

Asteraceae Compositae

Àutri noum : Chaucho-trepo, Cauco-tripo, Trauco-tripo, Auriolo-masclau.

Noms en français : Centaurée chausse-trape, Centaurée étoilée.

Descripcioun :
La cauco-trepo trachis dins lis ermas e lis endré riche en azoute. Avisas-vous de ié pas marcha dessubre à pèd-descaus ! Se recounèis à la primo à soun estello pougnènto au mitan de la rouseto de fueio. L'estiéu fai de flour coumpausado roso d'ounte parton de lònguis espino blanco.

Usanço :
La planto èi manjadisso mai di proun amaro : "amar coume uno cauco-trepo" (TdF). Un pau óublidado, èi pamens di proun vertuouso. Se n'en servié à passa tèms pèr ajuda à leva li graviho dóu ren e dóu fege. Sèmblo que servié peréu pèr avourta (P. Lieutaghi, op.cit. p. 143).

Port : Erbo
Taio : 15 à 60 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Renadivo mounoucarpico

Gènre : Centaurea
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Cardueae
Ordre : Asterales

Coulour de la flour : Roso
Petalo : >6
Ø (o loungour) flour : 1 à 1,5 cm
Flourido : Printèms - Estiéu - Autouno

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Jun à óutobre

Liò : Ermas - Tepiero seco - Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Mesoumediterran à Subremediterran
Couroulougi : Eurimediterrano
Ref. sc. : Centaurea calcitrapa L., 1753

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
C
CC
C
C
RR
R
ges
ges

Lathyrus niger & Centaurea calcitrapa

R
ges
C
C
C
C
C
R

Coumpara Jaisso(-negrejanto) emé uno autro planto

fotò

Coumpara Cauco-trepo emé uno autro planto

fotò